Aşağıdaki grafikte Amerikan Doları cinsinden BIST100 endeksinin 1997 yılından itibaren fiyat hareketlerini görüyorsunuz. Grafikteki her bir mum 3 ayı ifade ediyor. Bu üçer aylık grafiğe göre değerlendirmemizi yapalım.
Bu grafiğe bakınca Borsa İstanbulda uzun vadeli yatırımcı olmak roller coastera binmek gibi geliyor.
Bu yazının bloğuma eklendiği 31 Aralık 2024 tarihinde BIST100 endeksi 280 USD idi. Grafiğe bakıyoruz ki bu rakam dolar bazında 1999 yılında görülen fiyatın bile altında. 2000 yılındaki, yani bundan 24 yıl önceki zirvesi olan 377,86 USD’nin 97,9 USD altında. Üstelik 2000 yılında gördüğü bu 378 dolardan hemen 2 yıl sonra yani 2022 yılında 52 dolara kadar düşmüş. Öyle böyle bir düşüş değil. İnsanın ne psikolojisi ne de midesi kaldırır.
2003 yılında 49,93 dolar ile dibi gördükten sonra 2006 yılına kadar bir ralli yaşanmış. Bu sürede %520 yani 5 katından fazla artmış. 367 dolara kadar yükselmiş. Fakat yine aynı yıl 190 dolara kadar düşmüş.
2006 yılının ikinci çeyreğinin başında tekrar yükseliş başlamış ve 2007 yılı Ekim ayında 495 dolar ile tepe yapmış. Burada fazla tutunamamış ve hemen 1 yıl sonra Ekim 2008’de 122 dolara kadar düşmüş. Düşünün 1 yıl önce 495 dolar, 1 yıl sonra 122 dolar.
2009 Ocak ayından itibaren bir toparlanma olmuş ve ilk çeyreğin sonunda yeni bir ralli başlamış. Ekim 2010’a gelindiğinde 510 dolar ile yeni tarihi zirve görülmüş. Bu zirveden sonra yine şiddetli bir düşüş ile ve yine bir Ekim ayında 2011’de 261 dolara gerilemiş. Bu dipten V yaparak 2013 yılının Nisanında 510 dolar ile yeni bir tarihi zirve yapmış. Bundan önceki 3 zirvede olduğu gibi yine sert satışlar gelmiş ve hızlı düşüşler yaşanmış. 2016 yılına kadar sürekli düşüş devam etmiş ve 2016 yılında 204 dolara kadar düşmüş. 2017’de biraz toparlanma ve sonrasında 2018’de gene düşüş yaşanmış ve 130 dolara kadar düşmüş.
2018 - 2022 yılları arasında nispeten yatay seyretmiş. 130 ile 190 dolar arasında gidip gelen yatay bir band oluşturmuş. 2022’nin ikinci yarısından yani yaz başlarından itibaren yeni bir ralli başlamış ve 2023 Ocak ayına kadar sürmüş. O günden sonra Nisan 2023’de 215 dolar ile en düşük, Nisan 2024’de 344 dolar ile en yüksek seviyeler görülmüş.
2024 yılı kapanışını 280 dolar ile yapmış.
Buradan çıkartacağımız sonuç şu ki, Borsa İstanbul öyle yatırım yapıp arkana yaslanarak uzun süre tutacağın bir yer değil. Diplerden veya dibe yakın yerlerden rallileri yakalayabilirsen ne ala. Ama tarihi zirvelerden yakalandıysan insanı yıllarca bezdirecek bir yapısı olduğu bu grafikten görülüyor.
Bir önceki yazımda ABD Nasdaq borsasını incelemiştim. İkisini karşılaştırdığımızda Nasdaq’daki istikrarlı yükseliş hemen dikkati çekiyor. Karşılaştırmada kolaylık olması için Nasdaq Composite’nin 3’er aylık periyotlarla olan grafiğini aşağıya tekrar koyuyorum.
Not: Borsa İstanbul'daki bu sert yükseliş ve düşüşlerin sebeplerini araştırıp daha sonra bu yazımın altına ekleyeceğim.
Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bilgilendirme amaçlıdır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
İş Dünyası 18.04.2019 2658
Vahap Munyar'ın Hürriyet Gazetesi'ndeki köşesinde okuduğum "Sen Ölürsen İşinin Başına Kim Geçecek?" adlı yazısından sonra kapitalist sistemde büyük firmaların kendi çıkarlarını nasıl enine boyuna düşündüklerini, kendileriyle iş yapan küçük firmaları ise nasıl ortada bıraktıklarını düşündüm.
İş Dünyası 26.03.2012 12435
Küçük teşebbüsler kapanırken, pazarlar büyük işletmelerin eline geçiyor. Vatan Bilgisayar´ın sahibi Hasan Vatan "küçükler kapatsın gelsin bizim yanımızda çalışsınlar." diyordu ve ben bunu eleştirmiştim. Okurlarımdan, ´Buna karşı ne yapabiliriz?´ soruları gelmişti. Ben de, Bilgi Üniversitesi´nden Rekabet Hukukunda uzman olan Doç. Dr. Kerem Cem Sanlı ile bir röportaj gerçekleştirdim.
E-ticaret 15.03.2011 6157
6 Mart 2011 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın 27866 sayılı Mesafeli Sözleşmelere Dair Yönetmeliği Türkiye’de e-ticareti yapılamaz hale getiren, ticareti tamamen ciddiyetsiz kılan, e-ticaret firmalarını tamamen tüketicinin insafına terk eden ve kamu vicdanına aykırı acilen düzeltilmesi gereken maddelerle doludur