Satıcılara Black Friday, Cyber Monday, 11.11 Singles' Day Kazığı

Online Pazaryerlerinde satış yapanlar bu günlerde pek bir sevindirik oluyorlar. E tabi koyunların kasabın bıçağını yalaması misali. Yılbaşı öncesi Kasım, Aralık ayları satışların en yüksek olmasının beklendiği dönem. Bizim neo-liberal hergeleler boş durur mu? Esnaf bu günlerde biraz satış yapacak, para kazanacak biraz oh diyecek değil mi? Olur mu hiç. O satışların da onlara gitmesi lazım. Gözleri doymaz bunların.

Her gün mail atıyorlar; Black Friday'de (Kara Cuma) satış rekoru kırmayı planlıyoruz. Aman hemen indirim verin. Hatta bedava satsanız daha iyi. Yok yaa bedava satarsanız biz de kazanamayız, pardon. Şöyle yapın; %80 indirim verin, o kalan %20'yi de bize komisyon verin. Hah bakın şimdi oldu.

Bunlara katılanlarda akıl yok. Yok yok onlarda akıl çok da bende akıl yok. Çünkü benim aklıma göre şu 3 hususun üzerinde durmanı rica ederim ey satıcı kardeşim.

1. Yılın en hareketli olması beklenen döneminde para kazanmak varken böyle indirimlerle kar marjını kuşa döndürmenin anlamı var mı? Ekonominin en tabi kuralıdır. Talebin yüksek olduğu zamanlarda fiyatlar yükselir. Ama neo-liberal kapitalizmin dayatması olan ölümüne rekabet bırakır mı? Ben senin elindekini alacağım yarışı ortada kar falan bırakmaz. Uyanık spor takımının üyesi olan satıcılar çok akıllı olduklarından hiiiç kimseciklerin aklına gelmeyen bir yöntem buldular. İndirim. -"Hımm, bu dönemde satışlar çok yükseliyor, o zaman indirim yapayım da benden alsınlar." Sanki diğerinin eli armut topluyor. -"Ben %50 indirim vereyim de benden alsınlar." Öbürü; -"Vaaay, demek sen %50 yaparsın haa, al ben de %60 diyorum." Bir diğeri zamanında rahmetli Demirel'in seçim konuşmasında dediği gibi "Onlar ne veriyorsa benden %10 daha fazlası." Haydi bree, yok mu daha indiren! İndire indire indirecek bir şeyiniz kaldı onu da indiriverin de tam olsun.

2. Sevgili satıcı kardeşim. Peki bu senden benden ha bire indirim isteyip duran gözü doymazlar bu Single Day, Black Friday, Cyber Monday gibi kapitalist icadı günlerde kendi gelirlerinden bir indirim yapıyorlar mı? Mesela bunlar o günlere özel "biz de komisyon oranlarımızda %80 indirim veriyoruz diyorlar mı?" Kargolar bu günlerde "biz de sizin ürünlerinizi %80 indirimle taşıyacağız" diyorlar mı? Sevgili satıcı kardeşimin dışında indirim falan veren yok. Hayır aksine şunu diyorlar. -"Efendim biz bu günlerde yoğun reklam yapacağız. Reklam için de pamuk eller cebe. Bunun parasını da sizden alacağız. Bu günlere katılmak isteyen firmalar 1000'er lira da reklam parası toslasınlar bakalım."

Ne güzel dünya yahu. İndirimi ben yapayım, reklam parasını ben vereyim, sen aynı komisyonla devam et ve paracıkları istifle.

3. Değerli satıcı kardeşim. Biliyor musun ki Kasım Aralık aylarında ardı ardına gelen bu kampanyalar müşteride de alacağı ürünü ertelettiriyor. Tüketici de diyor ki; -"Şimdi almam yahu beklerim Kara Cuma'da alırım." Bu beklenti yüzünden sen de normal kar edeceğin sezon satışını yapamıyorsun. Müşteri de bu indirim dönemlerini biliyor ve satın almayı erteliyor.

Satıcı Kafası Tüketici Kafası

Yukarıdaki yazı tamamen taraflı ve satıcı gözüyle yazıldı. Her konunun farklı yönleri var ve ben "bu indirim günlerinde indirime zorlanan satıcı gözüyle" yazdım. Özellikle online pazaryerlerinde satış yapan küçük satıcıların bu özel günler kullanılarak nasıl sömürüldüğüne örnek olması için yazdım. Şimdi tüketici gözüyle bakıldığında antipatik geliyor değil mi? Nasıl yani yahu, ben ne güzel indirimli alacaktım bu adam indirime karşı çıkıyor. Öyle değil güzel kardeşim. Birincisi ben diyorum ki; indirim olacaksa o büyükbaşlar da elini ateşe koymalı. Onlar ne kargo bedellerini ne komisyonlarını indirmezken indirimi sadece satıcıların vermesi sömürüdür.

Ey tüketici kardeşim; Sen de bir yerde çalışıyorsun değil mi? Eğer devlet memuru değilsen, senin iş bulabilmen, çalıştığın işten atılmadan evine ekmek götürebilmen o işletmenin kar etmesine bağlı. Hatta devlet memuruysan bile buna bağlı. Çünkü işletmeler kar edemezlerse vergi veremez, devlet vergi toplayamazsa memur maaşı ödeyemez, ödeyebilmek için dolaylı vergi olarak senin tüketiminden vergi alır, zam yapar ve faturası yine sana çıkar. Şimdi benim bu indirimlere karşı olmama belki kızıyorsun. Ama düşün ki işletmeler kar edemezlerse sen nereden iş bulacaksın? İşletmelerimiz kar edecek ki büyüyebilsin. Büyüsün ki istihdamı artırabilsin. Ar-ge'ye, teknolojiye yatırım yapabilsin ve küresel dev şirketlerin bizi ekonomik olarak bağımlı kılmalarının önüne geçilebilsin.

Ülkemizin ekonomik kalkınması KOBİ'ler eliyle değil büyük işletmeler eliyle olacaktır diyenlere

A benim çok konuşup az düşünen neo-liboşum. Bunu diyorsun da; o senin ekonomik kalkınmanın lokomotifi gördüğün büyük işletmeler gökten zembille mi inecek? Küçükler büyüyemezse büyük işletmeler nasıl kurulacak? Türkiye'miz genç bir nüfusa sahip ve bu gençlerin pek çoğu girişimci olmak, kendi işini kurup büyütmek istiyor. Kar olmazsa bunlar işlerini nasıl büyütecek? Bugün Türkiye, tarımdan hayvancılığa ve sanayiye kadar her sektörde büyük küresel güçler tarafından sömürülüyor. Türkiye olarak ekonomik bağımsızlığımız küçük işletmelerin de büyüyüp küresel şirketlerle mücadele edebilmesine bağlı. Senin aldığın nefes gibi, içtiğin su gibi, küçük işletmelerin de nefesi-suyu kardır. Kar etmeyen bir işletmenin büyümesi, istihdam sağlayabilmesi, ar-ge veya teknoloji yatırımı yapabilmesi mümkün değildir.
Ülke olarak bağımsızlığımız, geleceğimiz buna bağlıdır.