Groupon Bir Türk Şirketi Olsaydı. Groupon Türkiye'de Kurulsaydı (2)

Şirket karlılığını pozitife çevirmiş durumda değil. Yani şirket hala kâr edemiyor. Groupon´un 2011 yılı toplam net zararı 350.8 milyon dolar olarak açıklandı. Bu rakam 2010′da 456.3 milyon dolardı.
- alıntı = webrazzi

Bloomberg´e göre, yatırımcıların Groupon’a olan ilgisini azalmasının nedenleri arasında pazarlama giderlerinin yüksek olması ve yeni müşteri kazanımı için harcanan miktarın artması var. Şirket, finansal modeli değiştirmiş olsa bile, yatırımcıları Groupon’un büyüdüğüne ve karlı olduğuna ikna edemiyor. 
- alıntı = sosyalmedya.co

Devam yazıma yukarıdaki iki alıntıyla başladım. Çünkü dikkatinizi çekmek istediğim şey şu.

1. Para, para, para diye boşuna dememiş Napolyon.

Groupon 2008 yılında kurulmuş ve halen kar etmeyi başaramamış bir şirket. Üstelik her yıl ettiği zarar Türkiye açısından hemen hiçbir firmanın katlanacağı türden değil. Sadece 2010 ve 2011 zararı toplamda 800 milyon usd nin üzerinde. Türkiye´de iki yılda 800 milyon dolar zararı göze alıp bu modelin peşinden gidecek firma var mı?

Napolyon bir cephede savaşı kaybetmiş. Hemen sorumlu olan generali huzuruna çağırmış.
- "Anlat bakalım savaşı neden kaybettin."
- "Bunun 5 tane sebebi var imparatorum." demiş general ve devam etmiş. "Birincisi, paramız yoktu."
- "Tamam" demiş Napolyon. Diğerlerini saymana gerek yok.

2. Bu modelde aslında kimin reklamı oluyor?

Groupon Türkiye´de kurulsaydı, fırsat tedarik edeceği yerlerden nasıl bir cevap alırdı ilk yazımda bahsetmiştim.

Groupon modelinde %50 den aşağı indirim kabul edilmiyor. Site de %50 komisyonla çalışıyor. Yani 100 TL lik hizmeti 50 TL ye vereceksin. Komisyon da düşüldükten sonra, fırsat veren tedarikçi 25 TL alacak.

Türkiye´de kimse 25 e aldığını 100´e satmıyor. Böyle bir kar marjı yok. O zaman demektir ki, tedarikçi zararına çalışacak. Ne uğruna? Reklam uğruna. Peki acaba tedarikçinin reklamı oluyor mu?
Maalesef hayır.

Siteden fırsat alan kişi şunu diyor.
Groupon´dan %50 indirimle epilasyon aldım. (veya şehir fırsatından)
Groupon´dan %50 indirimle tatil aldım.
Groupon´dan %50 indirimle sinema bileti aldım.

Bizim GününFırsatı.com da bu durumda.

2002 yılında Murat Birsel´in bizimle ilgili yazısı var. Sabah Gazetesinde.
Diyor ki; Ben girdiğimde tiyatro bileti %50 indirimliydi?
Hangi tiyatro?
O önemli değil. Önemli olan GününFırsatı´nda tiyatro bileti %50 indirimli.
Şimdi düşünelim. Kimin reklamı oluyor aslında? Tedarikçinin mi yoksa sitenin mi?

3. Türkiye´nin Sosyal Yapısı Farklı

Türkiye´de insanlar çok sosyal mi ki sosyal fırsatlara düşkün olsun?

Groupon´un sosyal fırsatları ABD´de, İngiltere´de veya Almanya´da iş yapabilir ama Türkiye´de geleneksel Türk aile hayatı oralardaki gibi değildir.

İngiltere´de adam işinden çıkar, önce bir pub a gider. Arkadaşlarıyla buluşur, iki tek atar. Sonra eve gider.

Türkiyede adam işten çıkmadan önce karısını arar, evde ne yemek var diye sorar. Aman ben gelene kadar hazır olsun çok acıktım der. Sonra doğruca eve gider.

Dolayısıyla bir Alman veya İngiliz akşam işten çıktıktan sonra iki tek atacağı %50 indirimli bir yer varsa orayı tercih eder, ama Türkiye´de bu çok anlamlı değildir.

Bunun örneklerini çoğaltabiliriz ancak gereksiz yere uzatmak niyetinde değilim. Türk insanı dışarıda yemek yemeye o kadar düşkün değildir. Hatta bunu aile bütçesi için israf sayar. Toplumun yüzde kaçının tiyatroya, sinemaya, konsere, tatile gittiğini düşünürseniz, bu işin buradaki çapının çok ta yüksek olmayacağını bulursunuz.

Şehir fırsatının bugünkü fırsatlarına ve fırsatları kaç kişinin aldığına baktım.

Cağaloğlu Hamamı´nda fırsat: 8 kişi almış
American Academy İngilizce Kursu: Hiç kimse almamış
Sürücü Kursu İndirimi: Hiç kimse almamış
Ortaköy Princess Otel fırsatı: 11 kişi almış
Amsterdam tatili fırsatı: 23 kişi almış
(baktığımda saat 21:30 idi)

Gördüğünüz gibi rakamlar çok iç açıcı değil.

Eskiden bu sitede sadece sosyal fırsatlar görürdük. Şimdilerde daha çok ürün fırsatları görüyoruz. Demek ki Türkiye´de bu işin sadece sosyal fırsatlarla olmayacağı düşünülmüş.

Ürün fırsatlarına bakalım

Üçlü Bereket Narı Seti: 293 kişi almış
Istranca Çiftliği´nden 2,5 kg´lık Kahvaltı Seti: 468 kişi almış
Detoks Bandı: 156 kişi almış

Müşterilerin sosyal fırsatlar yerine, daha çok ürün fırsatlarına ilgi gösterdikleri rakamlarla açıkça görülüyor değil mi.

Koskoca Groupon böyleyse, bizim sıfır reklam bütçemizle Türkiye´de bu sosyal fırsatları beceremeyip, 2002 den beri ürün fırsatlarına yönelmemize şaşmamak lazım.

Önce Türkiye´de kurulduysanız, uluslar arası arenada rekabet edebilecek düzeyde sermaye birikimi sağlayabilmeniz çok zor. Öncelikle içinde bulunduğumuz toplumun sermaye yapısı, yatırımcı mantığı, işin kilit noktalarındaki kargo - banka - tedarikçilerin anlayışı buna imkan vermiyor.

Küçük bir sermaye ile girişimde bulunduğunuzda herkes size Setab Erener´in "Büyü de gel çocuk" şarkısını söyler.

Büyü de gel çocuk büyü de gel
Hadi o yolları yürü de gel

Bir sonraki yazımda, o yolları yürürken 10 yılda neler çektiğimizi anlatacağım. Türkiye´de kargoların, bankaların ve tedarikçilerin küçüklere nasıl - büyüklere nasıl davrandıklarını biraz üzülerek, biraz sinirlenerek okuyacaksınız.