Yatırım Yaparken Temel ve Teknik Analiz Bilmek Neden Çok Önemli? Bu Yazıyı Okumanız Sizi Büyük Zararlardan Kurtaracaktır.

Teknik ve Temel analiz bilmeden ve öncelikle kaybettiğinizde üzülmeyeceğiniz bir miktar ile herhangi bir piyasada (borsada) alım satım yaparak en az bir yıl geçirmeden pozisyon almak, yüzme bilmeden, dibini bilmediğiniz bir suya balıklama atlamaya benzer. Yüzme bilmeden dibini bilmediğiniz suya atlarsanız sizi hayatta tutabilecek tek şey şanstır. Eğer temel ve teknik analiz bilmiyorsanız, herhangi bir borsada küçük rakamlarla uzun bir süre alım-satım yaparak tecrübe edinmeden büyük tutarlarla işlem yapıyorsanız, çok şanslı değilseniz varlıklarınızı kaybedeceksiniz. Şanslıysanız, şans da bir yere kadar, yine kaybedeceksiniz.

Finans piyasalarında %100 başarı diye bir şey mümkün değil ama para kazanabilmek için isabetli kararlarınızın oranı ve tutarının isabetsiz olanlardan daha yüksek olması gerekiyor. Piyasanın yükseliyor mu, düşüyor mu olmasının veya fiyatın o anda ne kadar olduğunun hiçbir önemi yok. Çünkü piyasa iki yönlü çalışıyor. Önemli olan isabetli tahmin yapabilmek. İsabetli tahmin yapmak da yazı tura atmaya benzemiyor, temel ve teknik analiz burada önemli rol oynuyor. Yükselen piyasada Long pozisyon açtığın gibi düşen piyasada Short pozisyon açarak kazanırsın. Terse düşmemek için hem bilgili hem de tecrübeli olmalısın.

Piyasa ile birlikte hareket edin. Piyasa ile savaşmayın, kazanamayacaksınız.

İnsanoğlu binlerce yıldır alım-satım yapıyor. Dikkat edin kelime bile alım-satım. Yani önce alırsın, üzerine kar koyup satarsın. Klasik Long pozisyon. Binlerce yıldır bu şekilde genlerimize işlediğinden günümüz insanı Long pozisyona yatkındır. Satım-alım diye bir kavrama, yani Short pozisyona alışık değildir. Sürekli sağ elle yazı yazan biri için sol elle yazı yazmak ne kadar tuhaf gelir. Ama sol elle de yazı yazabilmek için sürekli pratik yapıp, hem sağ hem de sol elinizi kullanabildiğinizi düşünelim. İşte doğru noktada piyasa Short açmanızı gerektirdiğinde aynen Long’da yapabildiğiniz gibi Short pozisyon da açabiliyor olmalısınız. Unutmayın tekrar ediyorum. Piyasa iki yönlüdür. Yukarı da çıkar, aşağı da iner.

Değerli üstat Ali Perşembe’nin dediği gibi.
- Soruyorlar, "hocam hangi fiyattan gireyim?" Hangi fiyattan istersen gir. Önemli olan o esnada fiyatın ne olduğu değil. Girdikten sonra ne yapacaksın o önemli?

Yıllarca ne zorluklarla, ne emeklerle yaptığınız birikimlerinizi heba etmeyin. Temel ve Teknik analiz bilmeden, küçük miktarlı alım satımlarla iyice tecrübe edinmeden heyecana kapılıp veya başkasının sözüyle işlem yapmayın. Hele ki aşırı riskli piyasalardan uzak durun.

Para kazanmak önemli. Birikim yapmak da önemli. Ama sonrasında bu birikimi korumak daha da önemli. İşte finansal okur yazarlık size bunu sağlayacak. Birikimlerinizle ister altın, gümüş gibi değerli metaller, dolar veya euro gibi döviz, hisse senedi veya kripto para gibi riskli varlık veya gayrı menkul alın. Ne alırsanız alın işte bu kararı verdikten sonra artık piyasadasınız. Alım satım yaptığınız piyasayı öğrenmek ve doğru karar almak zorundasınız. Peki bunu nasıl yapacağım?

Birinci aşamada bol bol okuyun, izleyin, dinleyin. Hangi piyasada olursanız olsun mutlaka temel ve teknik analizi öğrenmekle başlayın. Bu çaylaklık döneminde asla gerçek işlem yapmayın. Dilerseniz öğrendiklerinizi test etmek için gerçek para koymadan demo işlemleri yapabilirsiniz. Bir iki günlük demo işlemlerden bahsetmiyorum. Demo işlemler için bir not defteri bile işinizi görecektir. Ancak hiçbir zaman bu demo işlemlerin siz piyasaya girdikten sonraki gerçek işlemler gibi olmayacağını da unutmayın. Bu birinci aşamayı ne kadar uzun tutar ve nefsinize hakim olursanız o kadar iyi bir temel atarsınız. Giriş fiyatınızı ve stratejinizi not edin. Örnek: Fiyat 100 lirayken "evet ya bu fiyat iyi, bence buradan alınır" dediniz ve aldınız. 95 liraya stop koydunuz. Fiyatın yukarı gideceğini düşünüyorsunuz ve buna göre pozisyon açtınız. Bir süre izleyin. Bakın bakalım karda mısınız zararda mı?

Birinci aşamada başarı yüzdeniz fazlaysa ve bu başarılar artık istikrarlı bir şekilde sürüyorsa o zaman ikinci aşamaya geçin. İkinci aşamada küçük rakamlarla gerçek piyasada gerçek işlemler yapmaya başlayın. Bu aşamada sakın yüksek tutarlarla işlem yapmayın. Küçük rakamlarla ve tecrübe edinmek için işlem yaptığınız bu aşamada asgari 6 ay ile 1 yıl gibi bir süre geçirin. Bu sizin çıraklık döneminiz. Artık oldum deyip kaybettiğinizde sizin için facia olacak rakamlara asla çıkmayın.

Üçüncü aşamada ise piyasanın risk durumuna ve geçmiş tecrübenize göre zaten ne kadar bir tutarı riske edebileceğinizi bilip ona göre pozisyon açıyor olmanız lazım. Buna sizin kalfalık döneminiz diyelim.

Ustalık dönemine gelince. Asla usta olamayacaksınız. Ben artık ustayım dediğiniz an tüm varlıklarınızı kaybetmek üzere olduğunuz andır. Unutmayın trafikte daha çok acemi şoförler değil usta şoförler ölümcül kaza yapar.

Ben ilk acı tecrübemi bundan 18 yıl önce yaşadım. Yaklaşık 6 aydır ralli yapan bir borsa vardı. Ben ise o zamanlar başımı sokacak bir ev parası biriktirmeye uğraşıyordum. Elime para geçtikçe dolar alıp bir kenara atıyordum. Bankada çalışan yakın bir akrabam banka hisselerine yatırım yapmamı önerdi. Uzun süre direndim.
" -Borsadan anlamam, üstelik işim gücüm var ilgilenemem" dedim.
Ama sürekli olarak "Bak alsaydın şimdi şu kadar olmuştu" deyip duruyordu. Bir zaman geldi dayanamadım ve bütün parayı gidip bir banka hissesine yatırdım. Henüz birkaç gün olmuştu ki gazetelerde manşet "Borsa´da Kara Cuma". Eyvah dedim. Yükselsin hemen satıp çıkarım. Derken birkaç gün sonra yine manşet "Borsa´da Kara Salı". 10 gün içinde paranın nerdeyse yarısı gitti mi. Kurtarana kadar aylarca ne çektiğimi ben biliyorum. Her gün CNBCE´de borsadaki kayan fiyatları takip etmekten bir haller olmuştum. Eğer birisi çıkıp ta o günlerde bana bunun gibi bir yazı verse haftalarca süren o sıkıntılı günleri yaşamayacaktım.

Hani asla yapılmaması gereken 3 şey diye bu işin daha birinci sınıfında öğretilecek 3 hatayı birden yapmıştım.
1. Tüm birikimimi sadece borsaya ve sadece bir tek hisse senedine koymuştum. O zamanlar bize sepet yapmayı öğreten mi vardı? Şimdiki aklım olsa birikimimi 4´e böler birini değerli metallere (altın-gümüş gibi), birini dövize (dolar - euro), birini hise senedine, birini de emtiaya paylaştırır ve aralarında parite işlemi yapardım.
2. Asla yapılmaması gereken ikinci şeyi yapmış ve başkasının lafıyla hareket etmiştim. Halbuki temel ve teknik analiz ne diyorsa ona göre hareket etmem gerekirdi.
3. Ucuzken değil, zaten fiyatın çıkacağı kadar çıktığı bir dönemde, milletin artık ellerini ovuşturup satışa geçtiği bir dönemde alım yapmıştım.

İlla ki kazancınızdan daha az harcayıp birikim yapmak zorundasınız.
İlla ki bu birikimlerinizle günün birinde ama az ama çok bir yatırım yapacaksınız.
Bunu korumak için finansal okuryazarlığınızı geliştirmeye mecbursunuz.
Yatırım uzmanı olun demiyorum ama kendinizi ne kadar geliştirirseniz o kadar faydasını göreceksiniz.

Temel ve teknik analiz konusunda Udemy ve Youtube’da pek çok yararlı içerik var. Ancak sizi ciddi zararlara uğratabilecek sözde uzmanlar da az değil. Her uzmanım diyene inanmayın. Borsa ve yatırım konusunda özellikle Scala Yayıncılık yıllardır piyasada çok güzel kitaplar sunuyor.

Benim yoğun olarak Youtube videolarında, yazı ve makalelerinde takip ettiklerim:
Dr. Artunç Kocabalkan’ın moderatörlüğünde pek çok uzmanın piyasa değerlendirmesi var. Devrim Akyıl, Atilla Yeşilada, Işık Ökte, Ali Perşembe, Burak Arzova gibi.
Ayrıca takip ettiğim ekonomist ve finansçılar Mahfi Eğilmez, Emre Alkin, Sadi Uzunoğlu, Mert Yılmaz, Barış Soydan, Bayram Başaran, Turhan Bozkurt, Tuncay Turşucu, Tunç Şatıroğlu, Sami Altınkaya, Mehmet Aşçıoğlu, Erkan Öz, İslam Memiş, Murat Muratoğlu, Selçuk Geçer, Mehmet Ali Yıldırımtürk, Devrim Zelyut, Agah Ergin, Bahar Feyzan. İsimler belli bir sıraya tabi değildir.

Tabi ki benim bilmediğim veya atladığım çok değerli uzmanlar da var. Burada ne bir reklam amacım var ne de Türkiye’de birbirinden değerli uzmanlar sadece bu isimlerden ibaret. Yukarıdakileri takip etmeye başladığınızda zaten yolunuz o değerli uzmanlarla da kesişecektir. Çünkü birbirlerinin kanalına konuk oluyorlar veya birlikte röportaj veriyorlar. Sadece izlemek bu konuları öğrenmek için yeterli değil. Okumak da gerek. Lütfen bu işe önem verin. Benim yakınlarıma söylediğim bir söz var. Derim ki "Birikim dediğin zamanında harcamadığın refahındır." Yıllarca emek verip kazandınız biriktirdiniz, kolay birikmedi bunlar. Heba olup gitmesin.

Bir de kesinlikle uzak durmanız gereken tipler var. Onları zaten video başlıklarından kolayca ayırt edebilirsiniz. İddia ediyorum bunlar tavan yapacak, bunlar uçacak bunlar çakılacak şeklinde gel gel başlıkları atarlar. Bunlara kesinlikle itibar etmeyin. Piyasaların yakında tanıdığı, hem eğitimi hem uzun yıllara dayanan tecrübesiyle isim yapmış kişilere itibar edin, onlardan öğrenin.

Çok önemli not: Ben bu yazıyı 25.07.2022’de saat 17’de yazmaya başladım ve 18:25 de yayınladım. Bir yandan da tradingview.com açıktı ve orada yaptığım teknik analiz çizimleri vardı. Birkaç dakikada bir ekran görüntüleri aldım ve önceden çizilmiş grafiklere göre mi piyasa hareket ediyor onu görün diye birkaç dakikada bir görüntüleri indirdim. Bir sonraki yazımda işte canlı canlı şu anda teknik analiz nasıl çalışıyor görün diye bunları paylaşacağım. Geçmişte olup biteni yorumlamayıp anlık olarak analizin nasıl çalıştığını göstermek istiyorum. O yazıyı anlamak için sizin Teknik analiz bilmenize gerek yok. tradingview’de istediğiniz zaman açıp 25.07.2022 tarihine gidip grafiği görebileceksiniz. Benim bu yazıyı sosyal medya hesaplarımda paylaştığım tarih ve zaman da belli. İşte o yazı teknik analizin nasıl gerçekten çalıştığını gösterecek. İspatı tarihler olacak. Yani sonradan olan bir yazı veya yorum değil. Burada amacım Temel ve Teknik analizin önemine dikkatinizi çekmek olacak. Sonraki yazı yayınlandığında buraya da linkini koyacağım. (Yayınladım ve linki şudur Teknik Analiz Neden Önemli? Teknik Analizin Yolumuza Nasıl Işık Tuttuğunu Örneklerle ve Çok Basit Olarak Anlatıyorum.)

Hepinize bol kazançlı, sağlıklı günler dilerim.


Konu Resmi İçin Teşekkürler: Shark vector created by storyset - www.freepik.com