Yatırımda Halter Stratejisi: Büyük Çöküşlerde Fırsat Yakalamak

Hayallerinizin fiyatı her geçen gün artıyor. Çoğu insan birikim yaparken enflasyon o hayalleri sessizce uzaklaştırıyor. Peki ya bu oyunu tersine çevirebilseydiniz?

Rezerv Değeriniz Nedir?

Sahip olduğunuz varlıkların değerini neye göre ölçüyorsunuz? Kimisi için bu Amerikan dolarıdır, bazıları içinse altındır, kimileri için gayrimenkuldür. Varlıkları için esas aldığı değer Amerikan doları olan biri, varlıklarının dolar cinsinden artıp azaldığına bakar. Geçen sene 100.000 dolarınız vardı, bu sene 130.000 dolarınız varsa dolar bazında varlığınızı artırmışsınız demektir. Kimisi için bu değer ölçüsü altındır. Geçen sene 1 kilo altını vardı, bu sene 1,2 kilo altını varsa o kişi de kendine göre varlığını artırmıştır.

İşte şimdi anlatacağım stratejide, sizin için varlık değerinin ölçüsü ne ise nakit varlığınızın çok büyük kısmını o varlıkta tutuyorsunuz. Bu sizin için Amerikan doları ise varlığınızın %80'ini Amerikan dolarında tutmak gibi.

Piyasalar Belirsizliklerle Doludur

Finansal piyasaların bir gerçeği var: Her yıl mutlaka çeşitli varlık gruplarında büyük çöküşler yaşanır. Bir bakarsınız petrol fiyatları dip yapmış, bir bakarsınız borsa çökmüş, bir bakarsınız bakır veya buğday fiyatları yerle bir olmuş.

Yakın tarihten örnekler verelim: 2025 Nisan ayında ABD Başkanı Trump gümrük tarifelerini yükselttiğinde ABD borsasında %20'ye yakın düşüş yaşandı. Türkiye'de ise 19 Mart 2025 tarihinde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması haberinin ardından borsa %30 düştü. Bu gibi önemli çöküşler geçmişte de oldu, gelecekte de olacak.

Stratejinin Özü: Bekle ve Yakala

Paranın büyük bir kısmını rezerv değerinizde (Amerikan doları veya altın gibi) tutup, sadece büyük çöküş zamanlarında agresif alım yapma stratejisi, bu yaklaşımın temelini oluşturuyor.

Stratejinin özü şudur: Sermayeyi güvenli ve likit bir varlıkta tutmak ve piyasa fiyatlarının tarihsel ortalamaların veya adil değerlerin çok altına düştüğü anlarda agresif bir şekilde alım yapmaktır.

Barbell (Halter) Stratejisi Nedir?

Stratejinin adı, halterin iki ucuna takılan ağırlıklardan gelir. Nasıl ki bir halterde ağırlık iki uçta toplanmış, ortası boşsa, bu stratejide de varlıklarınız iki uçta toplanır:

Bir Uç (Güvenli Kısım): Sermayenin büyük bir kısmı (genellikle %80-%90) son derece güvenli, likit ve risk oranı düşük varlıklarda tutulur. Amaç, sermayeyi korumak ve fırsat beklerken likiditeyi yüksek tutmaktır. Bu kısım, büyük çöküş anlarında long pozisyona girmek için beklediğiniz mühimmatınızdır.

Diğer Uç (Riskli Kısım): Sermayenin küçük bir kısmı (genellikle %10-%20) yüksek riskli ve yüksek potansiyel getirili varlıklara yatırılır. Amaç, küçük bir sermaye ile büyük bir sıçrama potansiyelini yakalamaktır.

Ortada Ne Var? Halterin sapı gibi, ortada hiçbir şey yok! Orta riskli, ortalama getirili varlıklara (geleneksel endeks fonları, dengeli tahviller) hiç yatırım yapılmaz veya çok az yapılır.

Stratejinin Uygulanması

1. Güvenli Uç (Halterin Ağır Kısmı) - Koruma ve Likidite

Varlıklar: Yüksek faizli mevduat hesapları, kısa vadeli (3-12 ay) ABD Hazine Bonoları, yüksek kredi dereceli kurumsal kısa vadeli tahvil fonları.

Amaç: Sermayenin büyük kısmını korumak, enflasyon karşısında rezerv değeriniz bazında reel getiri elde etmeye çalışmak ve piyasalar çöktüğünde hemen kullanılabilecek hazır likiditeyi sağlamak.

Oran: Portföyün %80-%90'ı.

2. Riskli Uç (Halterin Hafif Kısmı) - Yüksek Getiri Potansiyeli

Varlıklar: Türk ve ABD hisse senetleri, yüksek büyüme potansiyeli olan teknoloji hisseleri, volatil emtialar veya seçtiğiniz diğer riskli varlıklar.

Amaç: Normal piyasa yükselişlerinden faydalanmak ve büyük fırsatları yakalamak. Bu küçük kısım tamamen kaybedilse bile, toplam portföye etkisi sınırlı kalacaktır.

Oran: Portföyün %10-%20'si.

Önemli Not: Bu stratejide, çöküş anında güvenli kısımdaki rezerviniz buradan agresif long pozisyona kaydırılır.

Halter Stratejisinin Avantajları

Belirsizliği Yönetme: Bu yaklaşımın babası olarak görülen Nassim Nicholas Taleb'e göre, bu strateji "bilinmeyen bilinmeyenler" (siyah kuğu olayları) karşısında en dayanıklı yapıdır. Küçük bir riskli kısım, beklenmedik bir fırsatı yakalarken; büyük bir güvenli kısım, beklenmedik bir felaketten korur.

Maksimum Esneklik: Güvenli kısımdaki likidite sayesinde, çöküş anı geldiğinde veya beklenmedik bir fırsat ortaya çıktığında anında büyük pozisyon alınabilir.

Duygusal Disiplin: Strateji, sürekli günlük alım satım yapma veya trendi kovalama dürtüsünden uzak tutar. Belirlenmiş bir kriter (çöküş) beklenir, bu da disiplini korumaya yardımcı olur.

Optimum Risk/Getiri Dengesi: Portföy, piyasa ortalaması riskini almadan hem koruma hem de agresif büyüme potansiyelini birleştirir.

Düşük Maliyetle Alım: Büyük çöküşler, nadir görülen ancak uzun vadeli getirinin en yüksek olduğu alım fırsatlarını yaratır. Piyasanın en panik anında girmek, psikolojik olarak zor olsa da maksimum kar potansiyeli sunar.

Halter Stratejisinin Dezavantajları

Fırsat Maliyeti: Bu, stratejinin en büyük zayıflığıdır. Çöküşler arasında geçen normal boğa piyasalarında, sermaye sadece rezerv değerinde durduğu için, hisse senetleri ve diğer riskli varlıkların sağladığı getiriden mahrum kalınır. Bu bekleme süresi yıllar sürebilir.

Piyasa Zamanlaması Zorluğu: "Büyük çöküş" nedir? %20 mi, %30 mu, %50 mi düşüş? Bu seviyeyi önceden net belirlemek zordur. Ayrıca dibi tam yakalamak neredeyse imkansızdır. Çok erken girmek daha fazla düşüşle karşılaşmak, çok geç girmek ise en iyi toparlanma fırsatını kaçırmak demektir.

Enflasyon Riski: Rezerv değeriniz nominal olarak güvenli olsa da, zaman içinde alım gücünü yitirebilir. Uzun bekleme dönemlerinde tutulan paranın reel getirisi eriyebilir.

Psikolojik Baskı: Piyasa zirveleri kırmaya devam ederken kenarda beklemek büyük bir baskı yaratır ve stratejiden sapmaya neden olabilir. Çöküş anında ise, tam tersi, piyasadaki panik havasına rağmen alım yapmak büyük bir cesaret ve disiplin gerektirir.

Dengeleme Zorluğu: İki aşırı uç arasındaki ideal dengeyi korumak zorludur. Riskli kısım çok büyürse, yeniden dengeleme disiplinli bir şekilde yapılmalıdır.

Orta Riskli Getiriyi Kaçırma: Orta riskli ve güvenilir getiriyi tamamen atlamak demektir. Piyasada büyük bir çöküş veya sıçrama olmazsa, portföy ortalama getirinin altında kalabilir.

Uzman Tavsiyeleri

Bu stratejiyi uygulamayı düşünüyorsanız, bazı önemli noktalara dikkat etmeniz gerekir:

"Çöküş" Tanımını Netleştirin: Çöküşün tetikleyicisini ve hedeflenen giriş seviyesini matematiksel ve disiplinli bir şekilde önceden belirleyin. Örneğin, küresel resesyon teyidi veya belirli bir endekste %X düşüş gibi net kriterler koyun.

Kademeli Giriş Yapın: Çöküş anında tüm parayı tek seferde kullanmak yerine, sermayeyi kademelere ayırın. Örneğin, çöküş %20'ye ulaştığında %30'unu, %30'a ulaştığında %40'ını kullanmak gibi. Bu, dibi tam yakalayamama riskini yönetir.

Pasif Gelir Elde Edin: Rezerv değerinizi banka hesabında boş tutmak yerine, düşük riskli bonolarda veya kısa vadeli fonlarda tutarak bekleme süresinde bile gelir elde edebilirsiniz.

Disiplinli Olun: Bu strateji sabır ve disiplin gerektirir. Piyasalar yükselirken FOMO (kaçırma korkusu) yaşayabilir, çöküş anında ise panik yapabilirsiniz. Önceden belirlediğiniz kurallara sadık kalın.

Halter stratejisi, "büyük felaketlerden korunurken, büyük fırsatları yakalamak için kendime en iyi pozisyonu aldırıyorum" diyen, disiplinli ve piyasa zamanlamasına hazırlıklı yatırımcılar için bir yönetim çerçevesidir.

Bu strateji herkes için değildir. Uzun süre kenarda bekleyebilecek sabra, piyasa paniği anında cesaretle alım yapabilecek karaktere ve net kriterlerle hareket edebilecek disipline sahip olmanız gerekir. Ancak bu özelliklere sahipseniz, varlığınızı rezerv değeriniz cinsinden sürekli artırmanın etkili bir yolunu bulmuş olursunuz.

Unutmayın: Piyasalar her zaman dalgalanacak, çöküşler her zaman olacaktır. Önemli olan, bu çöküşleri tehdit olarak değil, fırsat olarak görebilmektir.

Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bilgilendirme amaçlıdır. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.